Türk Ceza Kanunu’nun 194. maddesinde Kamunun Sağlığına Karşı Suçlar bölümünde düzenlenmiştir. Sağlık için tehlike oluşturacak maddeleri çocuklara, akıl hastalarına veya uçucu madde kullananlara veren veya tüketimine sunan kişi sağlık için tehlikeli madde temini suçu işlemiş olacaktır.
18 yaşını doldurmamış çocuğa veya akıl hastasına sağlığına zarar verecek her türlü maddenin verilmesi suç oluşturulmuş olacaktır. Suçun oluşumu tehlikeli maddenin içirilmesi ile oluşmamaktadır, kanun maddesinde tüketimine sunma ibaresi yer aldığından tüketilmesi için verme eylemi dahi suç oluşturmaktadır.
4250 Sayılı İspirto ve İspirtolu İçkiler İnhisarı Kanunu’nun 6. maddesinin 3. fıkrasında “Alkollü içkiler, tüketilmek veya beraberinde götürülmek üzere on sekiz yaşını doldurmamış kişilere satılamaz veya sunulamaz.” denilmiştir. 18 yaşını doldurmayan çocuklara alkollü içki veya sigara, tütün mamulleri satılması halinde de suç işlenmiş olacaktır.
Türk Ceza Kanunu’nda şikayete tabi suçlar belirtilmiştir. Soruşturma savcılık tarafından şikayet üzerine başlatılacaktır. Şikayetin geri çekilmesi halinde ise yargılama aşaması sona erecektir. Ancak sağlık için tehlikeli madde temini suçu şikayete tabi değildir. Soruşturma savcılık tarafından re’sen (kendiliğinden) başlatılacaktır. Şikayetin geri çekilmesi halinde ise yargılama aşamasına herhangi bir etkisi olmayacaktır.
Uzlaşmaya tabi olan suçlar kanunda belirtilmiştir. Uzlaşmaya tabi olması halinde ise dosya uzlaşma bürosuna gönderilecek, taraflara uzlaşma ihtimali olup olmadığı sorulacaktır. Uzlaşma sağlanması halinde ise yargılama aşaması uzlaşma nedeniyle sona erecektir. Ancak sağlık için tehlikeli madde temini suçu uzlaşmaya tabi değildir. Tarafların uzlaşması halinde yargılama aşaması sona ermeyecek, devam etmeyecektir. Yargıtay 10. Ceza Dairesi 2019/5487 Esas ve 2019/8467 Karar sayılı dosyadan verilen kararda; “Mahkeme tarafından, sağlık için tehlikeli madde temini suçunun uzlaştırmaya tabi bir suç olduğu gerekçesi ile iddianamenin iadesine karar verilmesi üzerine Cumhuriyet savcısı tarafından hükmün bozulması istemi ile itirazda bulunulmuştur. Ağır ceza mahkemesi bu itirazı değerlendirmiş ve reddine karar vermiştir. Bu ret kararının temyiz edilmesi üzerine de dosya incelenmesi ve görüşülmesi için Yargıtaya gönderilmiştir.
Yapılan incelemelerde uzlaştırmaya tabi bir suç olduğu gerekçesi ile iddianamenin iadesine karar verildiği görülmüştür. Cumhuriyet savcısının bu karara itiraz ettiği ve ağır ceza mahkemesinin de itirazın reddine karar verdiği de dosyadaki bilgiler arasındadır. Ancak Yargıtay incelemelerinde, sağlık için tehlikeli madde temini suçunun uzlaştırmaya tabi bir suç olmadığını belirtmiştir. Uzlaştırma yoluna gidilmiş olması kanunen yanlıştır. Cumhuriyet savcısının itirazı da bu nedenle yerinde bir itiraz olup kabul edilmesi gerekmektedir.
Kısacası mahkemenin bu durumda uzlaştırma yoluna gitmesi kanuna aykırı bulunmuş ve itirazın reddine ilişkin verilmiş olan karar da yerinde görülmemiştir. Bu nedenle Yargıtay, iddianamenin iadesi kararına yönelik itirazın reddine şeklinde verilmiş olan hükmün bozulması yönünde karar vermiştir”.
Sağlık için tehlikeli madde temininde görevli mahkeme asliye ceza mahkemesidir. Dava, suçun işlendiği yerde görülecektir.
Sulh ceza mahkemesi tarafından sağlık için tehlikeli madde temini suçundan yargılama yapılmış, yargılama sonucunda mahkumiyet kararı verilmiştir. Mahkumiyet kararına karşılık temyiz başvurusunda bulunulmuştur.
Yargıtay dosya incelemesinde, sanığın küçük mağdurlara alkollü içki satılması nedeniyle çocuğun sağlığının tehlikeye sokulduğu ve cezaya hükmolunacağını tespit etmiştir. Ancak sanığın suç işleme tarihinin 11.06.2013 olması ve sanığın eylemi sonrasında 4250 Sayılı Kanunu’nun yürürlüğe girmesi ile 6487 Sayılı Kanun ile değiştirilen madde ile idari para cezasıyla yaptırıma bağlanması karşısında sanığın hukuki durumunun takdiri yeniden tayin edilmesi gerektiği belirtilmiştir. Tüm bu nedenle bozma kararı verilmiştir. (Yargıtay 20. Ceza Dairesi 2017/6065 Esas, 2018/333 Karar)
Sanık 18 yaşını doldurmamış olan çocuklara tütün ürünü satmış, sulh ceza mahkemesi tarafından sağlık için tehlikeli madde temin etme suçundan yargılama yapılmış, sanığa beraat kararı verilmiştir. Beraat kararına karşılık temyiz başvurusunda bulunulmuştur.
Yargıtay dosya incelemesinde, sanığın suç işlediği tarihte yürürlükte olan kanunda ceza yaptırımının öngörülmediğini tespit etmiştir. Bu nedenle suçun unsurlarının oluşmadığını tespit ettiğinden verilen beraat kararını hukuka uygun bulunmuştur. Tüm bu nedenlerle onama yönünde karar verilmiştir. (Yargıtay 20. Ceza Dairesi 2015/14377 Esas, 2016/1881 Karar)
Olayın olduğu gün 12 yaşındaki mağdur, balıkçılık yaptığı sanığa harçlık karşılığında yardım etmiş, olayın olduğu gün sanık ve arkadaşı alkol aldığı masaya oturup sanıkla birlikte içmeye başlamıştır. Alkolün bitmesi sonrasında mağdura alkol aldırılmış, yeniden mağdura içki içirilmiştir. Mağdur eve giderken alkol etkisiyle bayılmış ve hastaneye kaldırılmıştır. Sanık, asliye ceza mahkemesinde çocuğun kaçırılması ve alıkonulması suçundan yargılanmıştır. Sanık hakkında mahkumiyet kararı verilmiş, karara karşılık temyiz başvurusunda bulunulmuştur.
Yargıtay dosya incelemesinde, eylemin çocuğun alıkonulması ve kaçırılması ile kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçlarının oluşmadığını belirtmiştir. Söz konusu suç, çocuklara sağlık için zararlı madde temini suçunun oluştuğu gözetilmeden karar verildiği tespit edilmiştir. Tüm bu nedenlerle bozma kararı verilmiştir. (Yargıtay 14. Ceza Dairesi 2013/4989 Esas, 2014/14846 Karar)