Mal ve Hizmet Satımından Kaçınma Suçu

Mal ve hizmet satımından kaçınma suçu, Ekonomi, Sanayi ve Ticarete İlişkin suçlar bölümünde Türk Ceza Kanunu’nun 240. Maddesinde düzenlenmiştir:

”Belli bir mal veya hizmeti satmaktan kaçınarak kamu için acil bir ihtiyacın ortaya çıkmasına neden olan kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.”

Mal ve hizmetten kaçınma suçu düzenlenirken kamu yararı, toplum yararı gözetilmiştir. Bu bağlamda yasa koyucu gerekli zamanlarda mal ve hizmetten kaçınan kişiler hakkında kamu yararına aykırı hareket etme fiiline cezai sorumluluk yüklemiştir.

Mal ve Hizmetten Kaçınma Suçunun Unsurları

  • Mal ve hizmetten kaçınma suçunun oluşabilmesi için kasten işlenmesi şarttır. Bir kimse taksirli olarak bu fiili gerçekleştirmesi durumunda cezai sorumluluğu doğmaz.
  • Failin eylemi nedeniyle kamu için acil bir ihtiyacın ortaya çıkmasına sebebiyet verilmesi de bir diğer husustur. Halk adına ihtiyaç niteliği olan et, ekmek, un, süt, şeker, peynir gibi gıdalar; ilaç gibi sağlık ürünleri; halkın ısınması ya da temizlenmesi adına gerekli madde, malzeme gibi her türlü ürün ya da malzemeleri konu edinmektedir.
  • Kişi hizmetten veya maldan kaçınmak hususunda kasıtlı davranmasına rağmen kamu için acil bir ihtiyaca sebebiyet vermez ise suç unsuru doğmamıştır. Kişi, mal veya hizmetini satmaktan kaçındığında halkın sıkıntıya düşmüş olması gerekmektedir.
  • Mal veya hizmet satımından kaçınma suçu şikayete tabi bir suç değildir. Soruşturma, Cumhuriyet Savcılığı tarafından resen başlatılacaktır.

Mal ve Hizmetten Kaçınma Suçunun Cezası

  • Söz konusu hususların gerçekleşmesi durumunda mal ve hizmetten kaçınan kimse hakkında altı aydan iki yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
  • Mahkeme tarafından iki ya da iki yıldan kısa süreli hapis cezasına takdir edilir ve yasa tarafından öngörülen diğer şartların olması halinde hükmün açıklanmasının geriye bırakılması kararı verilebilir. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması hükmünün uygulanması için diğer şartlar ise failin sabıkasının olmaması, hükmün açıklamasının geri bırakılması kararının uygulanması için onayının olması gerekmektedir. Fail hakkında verilen hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı ile denetim süresi içerisinde yasada belirlenen koşullara uygun davranmalıdır. Denetim süresi içerisinde failin uygun davranması halinde fail hakkında verilen ceza hiçbir sonuç doğurmadan ortadan kalkacaktır. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması haricinde, fail hakkında cezanın ertelenmesi kararı verilebilecektir.
  • Mahkeme, bir yıldan kısa süreli hapis cezasına hükmeder ise adli para cezasına çevrilebilecektir. Adli para cezasının ödenmemesi halinde ise hapis cezasına çevrilecektir.
BİZİMLE İLETİŞİME GEÇ