Kıymetli Damgada Sahtecilik Suçu ve Cezası

Kıymetli damgada sahtecilik suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 199. maddesinde, Kamu Güvenine Karşı Suçlar bölümünde düzenlenmiştir. Kıymetli damgada sahtecilik suçuna konu olan kıymetli damga; damgalı kâğıtlar, damga ve posta pulları ve muayyen bir miktar vergi veya harcın ödendiğini belgelemek amacıyla kullanılan pullardır.

Kıymetli damgada sahtecilik suçunun işlenmesi için kanunda belirtilen seçimlik hareketlerden birini yapmış olması gerekmektedir:

  • Kıymetli damgayı sahte olarak üreten, ülkeye sokan, nakleden, muhafaza eden veya tedavüle koyulması (TCK madde 199/1),
  • Sahte olarak üretilmiş kıymetli damgayı bilerek kabul edilmesi (TCK madde 199/2),
  • Sahteliğini bilmeden kabul ettiği kıymetli damgayı bu niteliğini bilerek tedavüle koyulması (TCK madde 199/3).

Kıymetli Damgada Sahtecilik Suçunun Özellikleri

  • Kıymetli damgada sahtecilik suçunun faili herkes olabilir. Suç özgü bir suç değildir. Suçun mağduru ise devlettir, kamu güvenidir. Kıymetli damgada sahtecilik suçu ile korunmak istenen hukuki değer devlete olan güven, kamuya olan güvendir.
  • Suça konu olan kıymetli damganın suçun işlendiği tarihte yürürlükte olması, tedavülde olması gerekmektedir.
  • Ayrıca kıymetli damganın yerel, ulusal olma şartı bulunmamaktadır. Yabancı olan kıymetli damgalarda da suça konu eylemler uygulandığı vakit kıymetli damgada sahtecilik suçu işlenmiş olacaktır.

Kıymetli Damgada Sahtecilik Suçunun Cezası

  • Kıymetli damgayı sahte olarak üreten, ülkeye sokan, nakleden, muhafaza eden veya tedavüle koyan kişi 1 yıldan 5 yıla kadar hapis ve adli para cezası ile cezalandırılacaktır.
  • Sahte olarak üretilmiş olan kıymetli damgayı bilerek kabul eden kişiye 3 aydan 1 yıla kadar hapis ve adli para cezası ile cezalandırılacaktır.
  • Sahte olduğunu bilmeden kabul edilen kıymetli damgayı niteliğini bilmeden tedavüle koyan kişi hakkında 1 aydan 6 aya kadar hapis cezası ile cezalandırılacaktır.
  • Kıymetli damgada sahtecilik suçundan verilen hapis cezası, paraya çevrilebilir. Suçun yaptırımı olarak hem hapis cezası hem de adli para cezası öngörüldüğünden faile verilen hapis cezası, adli para cezasına çevrilebilecektir.
  • Hükmün açıklanmasının geri bırakılması (hagb) kararı 2 yıl veya altında olan cezalar hakkında verilebilir. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının verilmesi halinde kişinin belli bir denetim süresinde belli koşullara uyması istenilecektir. Koşullara uyulması halinde hakkında denetim süresi sonunda verilen hüküm hiçbir sonuç doğurmadan sona erecektir.
  • Ceza ertelenmesi kararı, 2 yıl veya altında olan cezalar adına verilmektedir. 18 yaşını doldurmamış veya 65 yaşını doldurmuş olan kişilerde ise 3 yıldır. Kıymetli damgada sahtecilik suçunun yaptırımının sınırı nedeniyle ceza ertelenmesi kararı verilmesi mümkündür.

Kıymetli Damgada Sahtecilik Suçu Şikayet

Kanunda şikayete tabi suçlar belirtilmiştir; ancak kıymetli damgada sahtecilik suçu şikayete tabi tutulmamıştır. Bu nedenle savcılık tarafından resen (kendiliğinden) soruşturma başlatılacaktır. Şikayete tabi olmadığından şikayetten vazgeçilmesi ya da şikayetçi olunmaması yargılama aşamasına herhangi bir etkisi olmayacaktır.

Kıymetli Damgada Sahtecilik Suçu Uzlaşma

Kanunen uzlaşmaya tabi olan suçlarda dosya, soruşturma aşamasında savcılık, kovuşturma aşamasında mahkeme tarafından uzlaşma bürosuna gönderilecektir. Ancak kıymetli damgada sahtecilik suçu, uzlaşmaya tabi olmadığından uzlaşma prosedürleri uygulanmayacaktır.

Taraflar uzlaşmış olsalar dahi yargılama aşamasına bir etkisi olmayacaktır.

Kıymetli Damgada Sahtecilik Suçu Zamanaşımı

Kıymetli damgada sahtecilik suçunda zamanaşım süresi 8 yıldır. Zamanaşım süresi, suçun işlendiği tarihten itibaren işlenmektedir. Suçun işlendiği tarihten itibaren dava açılmamış veya dava açılmış olsa bile dava sonuçlanmamış ise zamanaşım süresinin dolması nedeniyle düşme yönünde karar verilecektir.

Kıymetli Damgada Sahtecilik Suçunda Etkin Pişmanlık

Etkin pişmanlık, suçu işleyen kimsenin suç nedeniyle oluşan zararı gidermesi, işlediği suçtan pişmanlık duyması halinde cezadan indirim hükümlerinin uygulanmasıdır. Türk Ceza Kanunu’nun 201. maddesinde kıymetli damgada sahtecilik suçunda etkin pişmanlık hükümleri uygulanacağı düzenlenmiştir.

  • Sahte olarak para veya kıymetli damga üreten, ülkeye sokan, nakleden, muhafaza eden veya kabul eden kişi, tedavüle konulmadan ve resmi makamların haberi olmadan önce suç ortaklarını ve sahte olarak üretilen para veya kıymetli damgaların üretilen yeri veya saklanılan yeri merciine haber verir ve suç ortaklarının yakalanmasını, sahte üretim olan para veya kıymetli damganın ele geçirilmesini sağlar ise cezaya hükmedilmeyecektir.
  • Sahte para veya kıymetli damga üretiminde kullanılan alet ve malzemenin izin olarak üreten, ülkeye sokan, satan, devreden, satın alan, kabul eden veya muhafaza eden kişi resmi makamlar tarafından haber alınmadan önce, diğer suç ortaklarını ve bu malzemenin üretildiği veya saklandığı yerleri ilgili makamına haber veren kişi suç ortaklarının yakalanmasını ve ele geçirmesini sağlayan kişi hakkında cezaya hükmedilemeyecektir.

Kıymetli Damgada Sahtecilik Suçunda Görevli Mahkeme

Kıymetli damgada sahtecilik suçunda görevli mahkeme asliye ceza mahkemesidir. Dava, suçun işlendiği yerde görülecektir.

Kıymetli Damgada Sahtecilik Suçu Yargıtay Kararları

Kıymetli Damgada Sahtecilik Suçu Zamanaşımının Dolması

Sanıklar hakkında asliye ceza mahkemesi tarafından kıymetli damgada sahtecilik suçundan yargılama yapılmıştır. Sanıklar hakkında beraat kararı verilmiş, karara karşılık temyiz başvurusunda bulunulmuştur.

Yargıtay, dosya incelemesinde suçun 8 yıllık asli dava zamanaşımının dolduğu tespit edilmiştir. Bu nedenle katılan vekili tarafından yapılan temyiz incelemesi reddedilmiş, mahkemenin kararına karşılık bozma yönünde karar verilmiştir. (Yargıtay 8. Ceza Dairesi 2018/1606 Esas, 2018/12024 Karar)

Kıymetli Damgada Sahtecilik ve Mühürde Sahtecilik Suçlarının Birlikte İşlenmesi

Sanıklar hakkında asliye ceza mahkemesi tarafından kıymetli damgada sahtecilik ve mühürde sahtecilik suçundan yargılama yapılmıştır. Sanıklar hakkında mahkumiyet kararı verilmiş, karara karşılık temyiz başvurusunda bulunulmuştur.

Yargıtay, dosyaya konu olan mühürlerin mahkeme tarafından T.C. Başkanlık Hazine Müsteşarlığı Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğüne gönderilerek sahtelikleri konusunda rapor alınması gerektiği belirtilmiştir. Sanıkların hukuki durum takdiri ve tayininde eksik araştırma ile yapıldığı tespit edilmiştir. Tüm bu nedenlerle mahkemenin kararına karşılık bozma yönünde karar verilmiştir. (Yargıtay 8. Ceza Dairesi 2018/1763 Esas, 2018/2372 Karar)

Katibin Sahte Vekaletname Pulu Yapıştırması

Sanık, suçun işlendiği tarihte avukatın yanında katip olarak çalışmaktadır. Sanık, avukata ait olan vekaletnamelere sahte vekalet pulu yapıştırmıştır. Sanık hakkında asliye ceza mahkemesi tarafından resmi belgede sahtecilik suçundan yargılama yapılmıştır. Sanık hakkında mahkumiyet kararı verilmiş, karara karşılık temyiz başvurusunda bulunulmuştur.

Yargıtay dosya incelemesinde mahkemenin suç vasfında yanıldığını belirtmiştir. Sanığın eyleminin resmi belgede sahtecilik suçu değil, kıymetli damgada sahtecilik suçu işlediği tespit edilmiştir. Tüm bu nedenlerle sanık hakkında kurulan hükme karşılık bozma yönünde karar verilmiştir. (Yargıtay Kapatılan 21. Ceza Dairesi 2015/9234 Esas, 2017/1160 Karar)

Sahte Vekaletname Pullarının Basılıp Dağıtım Yapan Matbaacı

Sahte vekaletname pullarını basıp dağıtım yapan matbaacı ve iştirakçileri hakkında ağır ceza mahkemesi tarafından nitelikli dolandırıcılık ve kıymetli damgada sahtecilik suçlarından yargılama yapılmıştır. Sanık hakkında her iki suçtan beraat kararı verilmiştir. Beraat kararına karşılık temyiz başvurusunda bulunulmuştur.

Yargıtay, dosya incelemesinde sahte olarak basılan baro pulları nedeniyle suçtan zarar görme ihtimali bulunmayan maliye hazinesine davanın ihbar edilmeden hüküm kurulduğu belirtilmiştir. Mahkemenin eksik inceleme ve araştırma ile hüküm kurulduğunu tespit edilmiştir. Bu nedenle hüküm hakkında bozma yönünde karar verilmiştir. (Yargıtay 23. Ceza Dairesi 2016/10094 Esas, 2016/8706 Karar)

Sahte Hologram Düzenleme

Sanık sahte sürücü belgesi düzenlemiş ve kullanmış, sahte belge düzenlemeye uygun hologramlar bulundurmuştur. Sanık hakkında asliye ceza mahkemesi tarafından resmi belgede sahtecilik suçundan yargılama yapılmıştır. Mahkeme gerekçesinde sanığın kullandığı sürücü belgesindeki fotoğraf değişikliği ilk bakışta anlaşılmakta olduğundan sahtecilik suçunu oluşturmadığını belirtmiştir. 18 adet hologramın tamamen sahte olduğu, kandırma yeteneği olduğu görülmüştür. Sanık hakkında kurulan mahkumiyet kararına karşılık bozma talepli temyiz başvurusunda bulunulmuştur.

Yargıtay dosya incelemesinde, dosyaya konu olan 18 adet hologram herhangi bir belgede kullanılmadan ele geçirildiği tespit edilmiştir. Bu nedenle hologramlarının bu vasfa sahip olup olmadığına dair araştırma yapılmadan mahkemenin karar verdiği tespit edilmiştir. Mahkemenin eksik araştırma ile hüküm kurması hukuka uygun bulunmamıştır. Bu nedenlerle mahkemenin kararına karşılık bozma yönünde karar verilmiştir. (Yargıtay 11. Ceza Dairesi 2013/22271 Esas, 2015/31051 Karar)

Araç Trafik Belgelerindeki Muayene İşlemlerinin Sahte Olarak Yapılması

Sanık hakkında sevk ve idaresinde olan çekici ile motorlu araç trafik belgelerinde bulunan muayene işlemlerinin sahte olarak yaptırıldığı tespit edilmiştir. Sanık hakkında asliye ceza mahkemesi kıymetli damgada sahtecilik suçundan yargılama yapılmıştır. Sanık hakkında kıymetli damgada sahtecilik suçundan mahkumiyet, resmi belgede sahtecilik ve mühürde sahtecilik suçundan beraat kararı verilmiş, karara karşılık temyiz başvurusunda bulunulmuştur.

Yargıtay, dosya incelemesinde mahkemenin zincirleme şekilde suç işlendiğine dair karar verildiği tespit edilmiştir. Ancak sanığın eyleminde araç muayenesinin sahte olarak düzenlendiğine dair delil bulunamamıştır. Bu nedenle mahkemenin vermiş olduğu karara karşılık bozma yönünde karar verilmiştir. (Yargıtay 21. Ceza Dairesi 2015/130 Esas, 2015/418 Karar)

Alkol Şişelerinin Üzerine Yapıştırılan Bandrollerin Sahte Olduğunun Tespiti

Sanık hakkında asliye ceza mahkemesi tarafından kıymetli damgada sahtecilik suçundan yargılama yapılmıştır. Sanık hakkında beraat kararı verilmiş, karara karşılık temyiz başvurusunda bulunulmuştur.

Vergi denetim görevlilerinin yapmış olduğu kontrol ile 4 adet votka şişesinin üzerine yapıştırılan bandrollerin sahte olduğu tespit edilmiştir.

Yargıtay, dosya incelemesinde, sanığın eyleminin suçun işlendiği tarihten sonra yürürlüğe giren kanun ile sahte bandrol bulundurma eylemi suç olarak düzenlenmiştir. Ancak sanığın eyleminde görevli olan dairenin Yargıtay Yüksek 8. Ceza Dairesi olduğundan daire görevsizlik kararı verilmiştir. Tüm bu nedenlerle ilgili yere dosyanın tevdiine karar verilmiştir. (Yargıtay 7. Ceza Dairesi 2014/10912 Esas, 2014/18068 Karar)

Yurt Dışı Harç Pullarının Sahte Olması

Sanık, olayın olduğu gün Irak’a çıkış yapmak üzere yolcu çıkış peronlarına müracaatta bulunmuştur. Ancak sanığın pasaportunun 4. sayfasında yer alan ve daha önce kullanıldığı tespit edilen yurt dışı çıkış harç pulunun renginin orjinaline göre soluk olduğu ve pulun basit yapıştırıcı yüzünden kalın gözüktüğü fark edilmiştir.

Sanık hakkında asliye ceza mahkemesi tarafından kıymetli damgada sahtecilik suçundan yargılama yapılmıştır. Sanık hakkında verilen beraat kararına karşılık bozma talepli temyiz başvurusunda bulunulmuştur.

Yargıtay, dosya incelemesinde pulun daha kalın görünmesi nedeniyle iğfal kabiliyetinin bulunmadığı tespit edilmiştir. Bu nedenle sanık hakkında beraat kararı verilmesi yerine mahkumiyet yönünden karar verilmesi gerektiği belirtilmiştir. Bu nedenle sanık hakkında verilen beraat kararına karşılık bozma yönünde karar verilmiştir. (Yargıtay 8. Ceza Dairesi 2013/15513 Esas, 2014/8088 Karar)

BİZİMLE İLETİŞİME GEÇ