İbadethanelere ve mezarlıklara zarar verme suçu, Türk Ceza Kanunu’nda Mal Varlığına Karşı Suçlar bölümünde 153. maddede yer almaktadır. Eski kanunda, 765 sayılı TCK’da mala zarar verme suçunun nitelikli hali olarak düzenlenmişti. Ancak yeni kanun ile ayrı bir suç olarak düzenlenmiştir.
Bu suç kapsamında;
İbadethane olarak camiler, mescit, kiliseler örnek verilebilir. Mezarlıklar olarak da mezarlık alanları, mezarlık taşları, mezarlıkta bulunan çeşme yapıları örnek verilebilir. Mezarlığın içinde bulunan cesetlere verilen zarar bu suç kapsamında değildir. Cesetlere verilen zarar, kişinin hatırasına hakaret suçu altında düzenlenmiştir.
Şikayete tabi suçlar, Türk Ceza Kanunu’nda belirtilmiş olup ibadethanelere ve mezarlıklara zarar verme suçu şikayete tabi suçlar arasında yer almamaktadır. Bu nedenle suç adına şikayet için herhangi bir süre sınırı bulunmamaktadır. Şikayete tabi olmadığından şikayetten vazgeçilse dahi yargılama aşamasına herhangi bir etkisi olmayacak, dava devam edecektir.
Uzlaşmaya tabi olan suçlarda dosya soruşturma aşamasında ise savcılık, kovuşturma aşamasında ise mahkeme tarafından uzlaşma prosedürleri uygulanmaktadır. Dosya uzlaştırma bürosuna gönderilir ve taraflar arasında uzlaşma sağlanır. Ancak ibadethanelere ve mezarlıklara zarar verme suçu, uzlaşmaya tabi suçlar arasında değildir. Taraflar uzlaşmış olsa dahi yargılama aşamasına herhangi bir etkisi olmayacaktır.
İbadethanelere ve mezarlıklara zarar verme suçunda zamanaşım süresi 8 yıldır. Suçun işlendiği tarihten itibaren zamanaşım süresi olan 8 yıl içerisinde dava açılmamışsa veya dava açılmış ise dava sonuçlanmamış ise zamanaşımının dolması nedeniyle düşme kararı verilecektir.
İbadethanelere ve mezarlıklara zarar verme suçunda görevli mahkeme asliye ceza mahkemesidir. Dava, suçun işlendiği yerde asliye ceza mahkemesinde görülecektir.
Sanık, olayın olduğu gün minaredeki paratoner kablolarını çalmak amacıyla minareye açılan demir kapının camını kırmıştır. Sanık hakkında asliye ceza mahkemesi tarafından hırsızlık ve kamu malına zarar verme suçlarından yargılama yapılmıştır. Sanık hakkında mahkumiyet kararı verilmiş, karara karşılık temyiz başvurusunda bulunulmuştur.
Yargıtay, dosya incelemesinde mahkemenin sanık eyleminin değerlendirilmesinde suç vasfında yanıldığını belirtmiş, suçun niteliğinde yanılgıya düştüğünü tespit etmiştir. Sanık, aleyhe temyiz başvurusunda bulunmasa dahi kazanılmış hakkın saklı kalması koşuluyla hükmün bozulması yönünde karar vermiştir. Sanığın eylemi, ibadethanelere ve mezarlıklara zarar verme suçu olduğu ve kamu malına zarar verme suçunu oluşturmadığını da eklemiştir. Tüm bu nedenlerle mahkemenin kararına karşılık bozma yönünde karar verilmiştir. (Yargıtay 17. Ceza Dairesi 2018/1038 Esas, 2019/3543 Karar)
Olayın olduğu gün, suça sürüklenen çocuk, camiye girmiş ve caminin içinde hırsızlık yapmıştır. Suça sürüklenen çocuk, cami içerisinde yer alan imam odasından hırsızlık yapmak için imam odasının kapısını kırmıştır.
Suça sürüklenen çocuk hakkında asliye ceza mahkemesi tarafından hırsızlık ve kamu malına zarar verme suçundan yargılama yapılmıştır. Sanık hakkında mahkumiyet kararı verilmiş, karara karşılık temyiz başvurusunda bulunulmuştur.
Yargıtay, suça sürüklenen çocuğun cami içerisinde hırsızlık suçu işlemesi nedeniyle hırsızlık suçunun nitelikli halinin işlendiğini belirtmiştir. Bu nedenle sanık hakkında eksik ceza tayin edildiği tespit edilmiştir. Bunun yanında cami içerisinde imam odasının kapısının kırması nedeniyle suça sürüklenen çocuk hakkında ibadethanelere ve mezarlıklara zarar verme suçunu işlediği tespit edilmiştir. Bu nedenle sanığın eylemi hakkında yanılgıya düşüldüğü de belirtilmiştir. Kamu malına zarar verme suçundan hüküm kurulması doğru bulunmamıştır. Suça sürüklenen çocuğun cezasının türü ve miktarı yönünden kazanılmış hakkının saklı kalması kaydıyla hükmün bozulması yönünde karar verilmiştir. (Yargıtay 17. Ceza Dairesi 2018/6810 Esas, 2019/2539 Karar)
Sanık hakkında hırsızlık ve ibadethanelere ve mezarlıklara zarar verme suçundan asliye ceza mahkemesi tarafından yargılama yapılmıştır. Sanık hakkında mahkumiyet kararı verilmiş, karara karşılık temyiz başvurusunda bulunulmuştur.
Olayın olduğu gün, caminin imamı 04:25 sıralarında camiye gelmiş ve hırsızlık yapıldığını fark etmiştir. Sanığın cami kilidini sökerek içeri girmiş, birden fazla halı ve seccade çalmıştır.
Yargıtay, sanığın hırsızlık yaptığı günde gecenin 04:16’da bittiğini ve eylemin gündüz vakti gerçekleştirildiği tespit edilmiştir. Bu nedenle hırsızlık eyleminin gündüz gerçekleştiğinde kabul edilmesi gerektiği belirtilmiştir. Bunun yanında ibadethanelere ve mezarlıklara zarar verme suçlarının cezası gereği öngörüle 12 yıllık kesintili dava zamanaşım süresinin geçmiş bulunduğu tespit edilmiştir. Hırsızlık ile ibadethanelere ve mezarlıklara zarar verme suçlarından zamanaşım nedeniyle düşürülmesi yönünde karar verilmiştir. (Yargıtay 17. Ceza Dairesi 2018/5893 Esas, 2019/2508 Karar)
Olayın olduğu gün sanık, kendisine ait olan ve ruhsatsız olan silahı ile hedef göstermeden ateş etmiştir. Sanığın ateş etmesi sonucu caminin pencere camı kırılmıştır. Sanık hakkında ibadethanelere ve mezarlıklara zarar verme ve genel güvenliği tehlikeye sokabilecek şekilde kasten silahla ateş etme suçlarından yargılama yapılmıştır. Sanık hakkında mahkumiyet kararı verilmiş, karara karşılık temyiz başvurusunda bulunulmuştur.
Yargıtay, dosya incelemesinde sanığın bir eylemi ile iki ayrı suç oluşturduğunu ve fikri içtima hükümlerinin uygulanması gerektiğini belirtmiştir. Bu nedenle Türk Ceza Kanunu’nun 44. maddesi gereği fikri içtima kuralı gereği sanık hakkında en ağır ceza gerektiren fiilden hüküm kurulması gerektiğini belirtilmiştir. Mahkemenin iki ayrı suçtan hüküm kurulması doğru bulunmayarak temyiz itirazları kabul edilmiştir. Tüm bu nedenlerle mahkemenin kararına karşılık bozma yönünde karar verilmiştir. (Yargıtay 8. Ceza Dairesi 2017/2209 Esas, 2018/12479 Karar)
Sanık, mezarlık idaresinden izin almadan ileride defin tahsisinde bulunmak için kazılar yapmıştır. Sanık hakkında asliye ceza mahkemesi tarafından ibadethanelere ve mezarlıklara zarar verme suçlarından yargılama yapılmıştır. Sanık hakkında beraat kararı verilmiş, karara karşılık temyiz başvurusunda bulunulmuştur.
Yargıtay, dosya incelemesinde mahkemenin vermiş olduğu beraat kararının gerekçesi olarak sanığın yapmış olduğu eylemin idare adına yetkilendirilmesi nedeniyle yapmış olduğunu tespit etmiştir. Bu nedenle sanığın eylemi usule uygun olarak bulunmasındaki bozma düşüncesine iştirak edilmemiştir. Beraat kararına karşılık onama yönünde karar verilmiştir. (Yargıtay 8. Ceza Dairesi 2017/3603 Esas, 2018/1170 Karar)
Suçun işlendiği tarihte suça sürüklenen çocuk, caminin camlarını kırmıştır. Sanık hakkında asliye ceza mahkemesi tarafından ibadethanelere ve mezarlıklara zarar verme suçundan yargılama yapılmıştır. Sanık hakkında adli para cezası verilmiş, karara karşılık temyiz başvurusunda bulunulmuştur.
Yargıtay, dosya incelemesinde sanığın eylemi hakkında verilen karara karşılık isabetsizlik bulmamıştır. Sanık hakkında yapılan yargılama yerinde görülmüş, delil değerlendirilmesi kanaati ve takdiri hukuka uygun bulunmuştur. Bu nedenle mahkemenin vermiş olduğu karara karşılık temyiz başvurusunun reddine kararı verilerek mahkemenin kararı onamıştır. (Yargıtay 23. Ceza Dairesi 2016/12139 Esas, 2016/9649 Karar)
Sanık hakkında ibadethanelere ve mezarlıklara zarar verme suçundan yargılama yapılmıştır. Sanık hakkında 10 ay hapis cezası, erteleme ve 1 yıl süreyle denetim süresine tabi tutulmuştur.
Sanık, caminin alüminyum olan giriş kapısını dört yerden zorlamış ve içeri girmiştir. Sanık, kadınlara ait olan bölümün girişindeki demir doğrama kapısının sağ alt bölümündeki demir korkulukları kesmiş ve buzlu camı kırmıştır.
Yargıtay, dosyanın incelemesinde mahkemenin vermiş olduğu karara karşılık onama kararı vermiştir. Mahkemenin kovuşturma aşamasındaki kanaat ve takdirinde isabetsizlik görmemiştir. Bu nedenle sanığın temyiz itirazının reddi kararını vermiştir. (Yargıtay 23. Ceza Dairesi 2016/6773 Esas, 2016/7347 Karar)
Olayın olduğu gün, sanık, camiye bitişik olan imam odasında pencere camını kırarak içeri girmiştir. Sanık içeri girdikten sonra elektronik eşyaları çalmıştır. Sanık, daha sonrasında camın bedelini ödemiştir.
Sanık hakkında ibadethanelere zarar verme suçundan asliye ceza mahkemesi tarafından yargılama yapılmıştır. Sanık hakkında mahkumiyet kararı verilmiş, mahkumiyet kararına karşılık sanık temyiz başvurusunda bulunmuştur.
Yargıtay, dosyada sanığın temyiz başvurusunda sanığın camın bedelini ödemesi gerekçesiyle etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanmak istediğini belirtmiştir. Etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanabileceği suçlar kanunda belirtilmiş olup ibadethanelere zarar verme suçu belirtilmemiştir. Bu nedenle sanığın temyiz başvurusunun reddine, mahkemenin delil takdiri yerinde bulunarak onama kararı verilmiştir. (Yargıtay 15. Ceza Dairesi 2016/464 Esas, 2016/3779 Karar)
Suça sürüklenen çocuklar, suçun işlendiği tarihte camide hırsızlık yapmıştır. Camiye girmek için kapı ve pencerelere zarar vermişlerdir. Camiye girdikten sonra suça sürüklenen çocuklar ara kablo ile üç adet kullanılmamış musluğu almış, götürmek için cami bahçesine atmıştır. Ardından ikinci kata çıkmış, cami pencere camından sinekliği sökmüştür.
Suça sürüklenen çocuklar çocuk mahkemesi tarafında hırsızlık ve kamu malına zarar verme suçlarından yargılanmıştır. Suça sürüklenen çocuklar hakkında mahkumiyet kararı verilmiş, karara karşılık suça sürüklenen çocukların müdafileri tarafından temyiz başvurusunda bulunulmuştur.
Yargıtay, mala zarar verme ile hırsızlık suçunun konusunun aynı taşınır olması nedeniyle ayrıca mala zarar vermeden hüküm kurulamayacağını belirtmiştir. Suça sürüklenen çocukların eylemi nitelikli hırsızlık suçunu oluşturduğu gözetilmemiş ve mahkeme tarafından nitelikli mala zarar vermeden kurulan hükmün doğru olmadığı belirtilmiştir. Bunun yanında suça sürüklenen çocukların eylemleri ibadethanelere ve mezarlıklara zarar verme suçunu oluşturduğu gözetilmeden hüküm kurulmuştur. Mahkeme suç vasfında yanıldığından mahkemenin kararına karşılık bozma yönünde karar verilmiştir. (Yargıtay 15. Ceza Dairesi 2015/6626 Esas, 2015/31997 Karar)
Suça sürüklenen çocuk, alkolün etkisiyle caminin camını taş atarak kırmıştır. Bunun yanında caminin yakınında bulunan ve avlu içerisinde olan dairelere kapıların asma kilitlerini kırarak girmiştir. Daire içerisinde çeşitli kumaş parçalarını yakmıştır.
Suça sürüklenen çocuk hakkında ibadethanelere ve mezarlıklara zarar verme ile geceleyin konut dokunulmazlığının ihlali suçlarından asliye ceza mahkemesi tarafından yargılama yapılmıştır. Suça sürüklenen çocuk hakkında mahkumiyet kararı verilmiş, karara karşılık temyiz başvurusunda bulunulmuştur.
Yargıtay, dosya incelemesinde verilen karara karşılık onama kararı vermiştir. Mahkemenin kanaat ve takdiri, dosya kapsamı da dahil olmak üzere isabetli karar verildiği belirtilmiştir. (Yargıtay 15. Ceza Dairesi 2015/13965 Esas, 2015/29998 Karar)
Suçun işlendiği tarihte, suça sürüklenen çocuklar camiye ait muslukları çalarken borulara zarar vermiştir. Suça sürüklenen çocuklar hakkında nitelikli mala zarar verme suçundan çocuk mahkemesinde yargılanmıştır. Suça sürüklenen çocuk hakkında nitelikli mala zarar verme suçundan mahkumiyet kararı verilmiş, suça sürüklenen çocukların müdafilerin karara karşılık temyiz başvurusunda bulunulmuştur.
Yargıtay, suça sürüklenen çocukların eyleminin ibadethanelere ve mezarlıklara zarar verme suçunu oluşturduğu gözetilmeden hüküm kurulduğunu belirtmiştir. Mahkeme suç vasfında yanılgıya düşerek nitelikli mala zarar verme suçundan hüküm kurmuştur. Tüm bu nedenlerle mahkemenin vermiş olduğu karara karşılık bozma yönünde karar verilmiştir. (Yargıtay 15. Ceza Dairesi 2014/9235 Esas, 2015/23354 Karar)
Suçun işlendiği tarihte, gündüz saat 16:05 sıralarında birlikte hırsızlık yapmak amacıyla caminin alt katında bulunan kuran kursunun önüne gitmiştir. Kuran kursunun bulunduğu giriş kapısını sert cisimle zorlamış ve kırmıştır. Bunun yanında pencere demir korkuluklarını sökmüş ve içeriye girmiştir. Ancak kuran kursunda bulunan masa ve kutularda bir şey bulamadıklarından kurstan çıkmışlardır.
Suça sürüklenen çocuklar hakkında çocuk mahkemesi tarafından mala zarar verme, hırsızlık ve iş yeri dokunulmazlığının ihlali hakkında yargılama yapılmıştır. Suça sürüklenen çocuklar hakkında mahkumiyet kararı verilmiş, karara karşılık temyiz başvurusunda bulunulmuştur.
Yargıtay, dosya incelemesinde ibadethanelere ve mezarlıklara zarar verme suçunun cezasının bir yıldan dört yıla kadar hapis, nitelikli hırsızlık suçunun cezasının da iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası olduğu belirtilmiştir. Bu nedenle ilgili daire olan 13. Ceza Dairesinin görevi dahilinde olduğu belirtilerek görevsizlik kararı verilmiştir. (Yargıtay 15. Ceza Dairesi 2013/20007 Esas, 2014/11240 Karar)