Geçici nedenler, alkol ve uyuşturucu madde etkisinde olma halinde suç işlenmesi adına farklı hükümler uygulanacaktır. Kanunda geçici bir neden ya da kişinin irade dışında alkol veya uyuşturucu madde etkisinde suç işlemesi halinde ceza sorumluluğunun olmayacağı belirtilmiştir. Ancak her alkol ya da uyuşturucu madde alan kişinin suç işlemesi halinde cezanın kaldırılacağı anlamına gelmemektedir. Kişinin suçun işlenmesi sırasında alkol veya uyuşturucu madde etkisinde olduğunu ispatlaması, iradesinin dışında madde ya da alkol aldığını da ispatlamalıdır. Kanunda belirtilen geçici nedenler ise kişinin kendini kaybeden bir rahatsızlığın etkisiyle suç işlenmesidir. Fail, geçici neden olarak iddia etmiş olduğu ve suç işlediği sırada etkisinde olduğu iddiayı ispatlamalıdır.
Türk Ceza Kanunu’nun 34. maddesinde düzenlenmiştir:
“Geçici bir nedenle ya da irade dışı alınan alkol veya uyuşturucu madde etkisiyle, işlediği fiilin hukuki anlam ve sonuçlarını algılayamayan veya bu fiille ilgili olarak davranışlarını yönlendirme yeteneği önemli derecede azalmış olan kişiye ceza verilmez.
İradi olarak alınan alkol veya uyuşturucu madde etkisinde suç işleyen kişi hakkında birinci fıkra hükmü uygulanmaz.”
Madde hükmü uyarınca kişinin işlediği fiilin hukuki anlam ve sonuçlarını muhakeme yeteneğini ve davranışlarını yönlendirme yeteneğini önemli ölçüde sakatlayan bir durum içerisinde gayrı iradi olarak bulunması halinde cezai sorumluluk doğmaz. Örneğin içmiş olduğu suya atılan uyku ilacıyla direksiyon başında uyuyakalarak meydana gelen kazanın sorumlusu olan kişinin cezai açıdan bir sorumluluğu söz konusu olmayacaktır.
İşlenen fiilin hukuki anlam ve sonuçlarını algılayamama veya bu fiille ilgili olarak davranışların yönlendirme yeteneğinin önemli derecede azalması durumuna bazen kişinin kendi hastalığı da neden olabilir. Bu durumda da yine cezai sorumluluk söz konusu olmayacaktır. Örneğin kişinin fiil esnasında kalp krizi geçirmesi, şeker krizine girmesi veya uyurgezer olması gibi haller de kusur yeteneğini ortadan kaldıran içsel nedenlerdendir. Ancak önemli olan durum, kişinin kendi iradesi ile alkol alıp geçici olarak iradesinde sakatlık meydana gelmiş ise ceza alıp almayacağıdır. Kişi kendi rızası ile alkol alıyor ve geçici olarak iradesi sakatlanıyor ise kusur yeteneğinin olmadığı söylenemez, kişi böyle bir durumda ceza alacaktır.