Fiyatları Etkileme Suçu ve Cezası

Fiyatları etkileme suçu; ekonomi, sanayi ve ticarete ilişkin suçlar bölümünde olup Türk Ceza Kanunu’nun 237. maddesinde düzenlenmiştir:

“İşçi ücretlerinin veya besin veya malların değerlerinin artıp eksilmesi sonucunu doğurabilecek bir şekilde ve bu maksatla yalan haber veya havadis yayan veya sair hileli yollara başvuran kimseye üç aydan iki yıla kadar hapis cezası ve adli para cezası verilir.

Fiil sonucu besin veya malların değerleri veya işçi ücretleri artıp eksildiği takdirde ceza üçte biri oranında artırılır.

Fail, ruhsatlı simsar veya borsa tellalı ise ceza ayrıca sekizde bir oranında artırılır.”

Fiyatları Etkileme Suçunun Unsurları

  • Fiyatları etkileme suçunun varlığı için kastın varlığı şarttır. Kişi malların değerinin artmasını veya azalmasını sağlayacak şekilde ve bu niyetle hareket etmeli ve buna ilişkin olarak harekete geçmelidir. Bu hareketi yalan haber yayma olabileceği gibi sair hileli yollara da başvurabilir veya yalan havadis çıkarabilir.
  • Fiyatları etkileme suçunun konusu, işçi ücreti, besin ya da mallar olup genel Pazar ya da menkul kıymetler borsasında belirtilen fiyatlardan artış ya da eksilme meydana gelecektir.
  • Bununla birlikte fiyatı etkileme suçundan yargılanmak için fiyatı etkileme hareketinin sonuca varmış olması gerekmez. Kişi fiyatı etkilemek maksadı ile yalan haber atsa dahi sonuçta fiyatlar etkilenmese bile ilgili fiil neticesinde fiyatları etkileme suçundan ötürü sorumlu olacaktır.
  • Bununla birlikte şayet hareketi sonuca ulaşır ve fiyatlar etkilenir ise bu durum nitelikli hal teşkil etmektedir ve cezai sorumluluk artar.
  • Fiyatların etkilenmiş olması, suçun oluşması için şart değildir. Bununla birlikte fiyatlar etkilendiği takdirde cezai sorumluluk artacaktır.

Fiyatları Etkileme Suçunun Cezası

Kanun metninden de anlaşılacağı üzere suçun basit halinin cezası üç aydan iki yıla kadar hapis ve adli para cezasıdır. Fiyatları etkileme suçunun cezası olarak adli para cezasına hükmedilmeyecektir. Adli para cezası, bir suçun yaptırımında hapis cezası ile birlikte öngörülmüş ise adli para cezasına hükmedilmeyecektir.

Fiyatları etkileme suçundan hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilebilecektir. Hükmün açıklanasının geri bırakılması kararı, iki yıl veya altında hükmedilen hapis cezası kararı adına verilebilecektir. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının verilebilmesi için failin sabıkasının bulunmaması, hükmün açıklanmasının geri bırakılması hükmünün uygulanması için failin onayının olması ve hapis cezası iki ya da altında olmalıdır. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması hükmü uygulanacak olan failin denetim süresi içerisinde koşullara uygun davranması gerekmektedir. Failin denetim süresi içerisinde koşullara uygun davranması ile denetim süresinin sonunda ceza hiçbir sonuç doğurmadan sona erecektir.

Fiyatları etkileme suçundan fail hakkında cezanın ertelenmesi kararı verilebilecektir.

Ancak fiilin sonucu, fiyatları veya işçi ücretlerini etkilemesi halinde cezai sorumluluk üçte bir oranında artacaktır.

Bununla birlikte üçüncü fıkrada da bahsi geçtiği üzere fail, ruhsatlı simsar veya borsa tellalı ise yani bu haberleri yayma ve inandırma konusunda bir nebze olsun kıdemli ise cezai sorumluluk sekizde bir oranında daha arttırılacaktır. Bu konuda daha detaylı bilgi için bir ceza avukatına başvurabilirsiniz.

BİZİMLE İLETİŞİME GEÇ