Cebir ve Şiddet, Korkutma ve Tehdit

İşlenen fiilin suç vasfına dönüşmesi için suç işleme iradesinin de kişi üzerinde bulunması gerekmektedir. Suç işleme iradesi bulunmayan ve üzerindeki baskıda nedeniyle, suç işleme iradesi bulunmadığından kendisine ceza verilmeyecektir.

Cebir, kendi isteği ile hareket edilmesinin önüne geçilmesi ve iradesi dışında hareket ettirilmesidir. En basit anlamıyla kişi üzerinde zorlama, zor kullanılmasıdır. Kişinin karşı koyamayacağı ve koymaktan çekineceği bir baskıyla karşılaşmasıdır. Cebre maruz kalan kişi, maddi bir baskıyla fiziksel zorlama ile karşı karşıya kalmaktadır. Baskı olarak fiziki bir güçle karşılaşmak, cebir anlamına gelmektedir.

Korkutma, diğer bir deyişle ikrahtır. Korkutma, kendisine ya da başkasına gelecek olan bir zarara karşılık suç işlenmeye zorlanmasıdır. Kişinin, kendisini ya da bir başkasını korumak amacıyla suç işlemesi halidir. Korkutma hali, muhakkak olmalıdır, kesin olmayan ve gerçekleşme ihtimalinin olmadığı bir durum adına korkutma gerçekleştirilmeyecektir.

Tehdit, gerçekleşmesi failin isteğinin yerine getirilmesi şartına bağlı kılınmaktadır. Suç işlenmesi, failin tehdidi sonucu oluşması durumudur. Fail, tehdit konusunda, kendisine ya da yakınlarına yönelik getireceği bir zarar olarak belirtmelidir. Bunun yanında, failin tehdit olarak belirtmiş olduğu konu muhakkak olmalıdır. Kesin olmayan ya da soyut olarak tehdide konu edilen durum ile suç işlenmesi kusurluluğu ortadan kaldırmayacaktır.

Kusurluluğu etkileyen tehditte, tehdit konusu önemli bir husustur. Her konu üzerinden tehdide konu edilmeyebilir. Bir yakınının öldürülmesi ile tehdit edilmesi, tehdidin ağır olduğunu göstermektedir. Ancak kişinin sahip olduğu bir eşyaya yönelik edilen tehdit unsuru ağır bir nitelik taşımamaktadır.

Diğer bir husus da, tehdide konu edilen suçun işlenilmesinden başka bir çarenin olmamasıdır. Zorunluluk halinde olduğu gibi tehlikeden korunmak adına yapılan eylemden başka bir çarenin olmaması gibi, tehditte de, kişinin suç işlemekten başka kurtuluş yolunun olmaması gerekmektedir.

Özgür iradesi altında fiili işlememiş kişinin bu nedenle suç işleme kastında bulunduğundan söz etmek mümkün değildir. Bu kapsamda Kanun Koyucu ceza hukukunda bir istisnaya giderek suçun şahsiliği ilkesini bu koşulda uygulama dışı tutarak asıl irade sahibini suçtan sorumlu tutmuştur.

Cebir ve şiddet, korkutma veya tehdit sonucu suç işleyen kimsenin fiili, özgür iradesiyle işlenilen bir suç olmayacaktır. Bu nedenle kişi iradesi üzerinde kurulan bu baskıyı kuran kişi suçtan sorumlu olacaktır. Ancak burada temel husus cebir, şiddet, korkutma veya tehdidin objektif olarak gerçekten kişinin iradesini devre dışı bırakabilecek ağırlıkta olmasıdır. Örneğin; bir bankanın soyulmaması halinde kişinin otomobilinin kundaklanacağı bu ağırlıkta kabul edilemeyecekken, aynı olay için çocuğunun hayatıyla tehdit edilmesi yeterli ağırlıkta olarak değerlendirilebilecektir.