Tazminat, eşin evlilik birliğine neden olan olaylarda kusurlu olması ve diğer eşe vermiş olduğu zararı maddi ve manevi olarak gidermesidir. Kısacası tazminat zararın tazmin edilmesidir.
Türk Medeni Kanunu’nda boşanma nedeniyle mevcut veya beklenen menfaatlerinin zedelenmesi halinde kusurlu veya daha az kusurlu olan taraftan maddi tazminat talep edebilir. Ayrıca kişilik hakları zedelenen, manevi çöküntüye uğrayan eş, diğer eşten manevi tazminat talebinde bulunabilecektir. Taraflar protokol üzerinde yapmış oldukları bu anlaşmada, tazminat maddesini detaylandırmalıdır. Örneğin; maddi veya manevi tazminat miktarı, ödeneceği gün, ödeneceği banka hesabına kadar bir düzenleme yapabilirler.
Taraflar tazminata dair birbirlerinden tazminat istemediklerine dair protokolde düzenlemede bulunmuşsa boşanma sonrasından yeniden tazminat talebinde bulunamazlar. Anlaşmalı boşanma davasında her türlü maddede taraflar anlaşmış olarak sayılacağından kararın kesinleşmesinden sonra yeniden tazminat talebinde bulunulamayacaktır. Anlaşmalı boşanmada boşanma ve boşanmaya bağlı diğer unsurlarda taraflar bir karara varmış olarak sayılacaktır.
Protokolde tazminatın ne şekilde ve nasıl ödeneceğine dair detaylar belirtilebilir. Tazminatın peşin ödenmesi zorunluluğu bulunmamaktadır, taksitle ödenmesi yönünde tarafların uzlaşması halinde maddelendirebilecektir. Kaç taksitte, hangi günlerde ve hangi hesaba aktarılacağı da protokolde detaylandırılmalıdır.
Tarafların anlaşmalı boşanma ile boşanması halinde boşanma, nafaka, velayet, tazminat konularında uzlaşmış sayılacaktır. Boşanma sonrasında karar kesinleştikten sonra eşlerden birisi aldatıldığını öğrenmiş ise yeniden tazminat davası açma hakkı bulunmamaktadır.
Protokol maddesinde taraflar kendiler fiiliyata dökebilecek nitelikte anlaşmalar sağlayabilecektir. Eşlerden birisinin maddi tazminat istemesi karşılığında ev alınması talebinde bulunma hakkına sahiptir. Protokol maddesinde, maddi tazminat istemediğini tazminat yerine konut alınacağı yönünde detaylarıyla birlikte belirtilebilir.
Tarafların boşanma sonrasında karar kesinleşmiş ve tazminatın ödeneceği gün ödeme gerçekleşmez ise eski eş aleyhine ilamlı icra takibi başlatılacaktır. İcra takibi sonrasında eş, ödemeyi yine gerçekleştirmez ise mallarına haciz konulması işlemleri başlatılacaktır.