İlgili Konular
Adından da anlaşılacağı üzere evlilik kurumunu sonlandırmak isteyen eşlerin boşanma konusunda anlaşmaya vardıkları dava türüdür. Aynı zamanda çiftlerin boşanma kararıyla beraber nafaka, tazminat, mal paylaşımı, velayet gibi hususlarda da uzlaşmaya varmış olmaları gerekmektedir. Türk Medeni Kanunu’nda 166. madde ve üçüncü fıkrasında şartlar belirtilmiştir. Kanun maddesinde, tarafların çocukların durumu ile mali konularda kabul edilen düzenlemenin kabul edilmesi şartı bulunmaktadır. İlgili protokol şartlarının kanuna uygun olması yeterli değildir, eşlerden diğerinin kabul etmemesi halinde hakim boşanmama yönünde karar verecektir.
Anlaşmalı boşanma süreci, çekişmeli boşanmanın aksine tek celsede ve aynı gün sona erer, ayrılmak için başvurulacak en kısa ve uygun yoldur. Çekişmeli boşanma, anlaşmalıdan daha uzun sürmektedir. Haber yayınlarında boşanma sürecinin yıpratıcı olduğu ve bazı şiddete dayanan olayların olduğu görülmektedir. Anlaşmalı boşanmanın aksine çekişmeli boşanma davalarında ölüm veya şiddet başvurusuna dayalı haberler, haberleri görmekteyiz.
Anlaşmalı boşanma yorumları özeti olarak her iki tarafın boşanma ve boşanmaya bağlı unsurlarda anlaştığı davadır. Yalnızca 2 ya da 3 dakika süren bir duruşma ve toplamda 10 gün ila 1 aya dek sürebilecek bir süreçtir. Aldatma (zina), terk, evlilik birliğinin temelden sarsılması (şiddetli geçimsizlik) gibi boşanma sebepleri sorgulanmamaktadır. Bunun yanında boşanmaya ilişkin haklı delil, ispat unsurları da önem taşımamaktadır. Tarafların hukuka uygun protokol düzenlemeleri yeterlidir. Anlaşmalı boşanma ücreti ve masrafları dava açarken yatırılmalıdır.
Anlaşmalı boşanma yolu ile boşanamayan çiftler, hukuku yok saymadan çekişmeli boşanma yoluna başvurarak boşanacaktır. Anlaşmalı ya da çekişmeli boşanan çiftlerin resmi olarak bağı kalmayacağından miras hukukuna göre miras durumundan yararlanamayacaktır.
Anlaşmalı boşanma davası nasıl açılır konusu önemlidir. Aile mahkemeleri görevlidir, her ilde veya bazı ilçelerde bulunmaktadır. Aile mahkemesi dışında açılması halinde boşanma davasında görevsizlik hükmüyle reddedilecektir. Fakat aile mahkemelerinin olmadığı yerlerde asliye hukuk mahkemeleri görevli olacaktır.
Tanık beyanına dayandırılmaz, bu sebeple tanık getirilme eşlerin duruşmada iradelerini yerine getirmeleri yerindedir. Diğer husus da diğer eş yabancı uyrukluysa Türkiye’de anlaşmalı boşanma yoluyla boşanılabilir. O halde eşlerden birinin Türk vatandaşı olmaması, çiftlerin boşanmasına engel olmadığını bilmek gerekmektedir.
Evliliklerini bitirmek isteyen eşlerin müzakere yaparak ortak karar vermeleri gerekmektedir. Eşlerin, anlaşmalı boşanma için yaptıkları müzakerede boşanma, velayet, nafaka, tazminat, mal paylaşımı gibi konularda ortak karar vermelidirler. Nafaka önemli bir husus olup eş adına yoksulluk ya da çocuk adına iştirak nafakası ödenecek ise miktar ve ödenecek gün detaylı şekilde yazılmalıdır. Çocuğa nafaka ödenecek ise iştirak, eşe ödenecek ise yoksulluk nafakası adını almaktadır.
Boşanma protokolündeki düzenlemeyi özellikle mali konularda uzman avukat yardımıyla hazırlanmalıdır, avukatsız anlaşmalı boşanma düzenlenmesi ileride hukuki kaybına neden olabilecektir. Eşler, sözleşme hazırlanması ve dosya açma aşamasında vekille devam ettirmek istiyorsa vekaletname çıkarılacaktır. Boşanma için çıkarılacak vekaletnameler, noterce vesikalık resimli olarak düzenleme yapılır.
Eşlerin müşterek çocuğu varsa çocuğun hangi ebeveynde kalacağına karar verilmesi, anlaşmalı boşanma protokolü ile düzenlenmesi gerekmektedir. Boşanma sözleşmesi düzenlemesinde velayet hakkı almayan ebeveyn ve çocuk arasında kişisel ilişki günleri belirtilecektir. Velayeti almayan ebeveyn ile çocuk arasında kişisel ilişki günleri kurulmak zorundadır, diğer ebeveyn ile sosyalleşmek zorundadır. Çiftler boşanma sözleşmesi düzenlemesinde, müşterek çocuk ile velayeti almayacak ebeveyn arasında kurulacak kişisel ilişki (görüş) günlerini hukuka uygun şekilde maddeye koymalıdır. Ayın kaçıncı haftasına denk gelen günlerinde hafta içi veya hafta sonu çocuk teslim saatleri, sömestr, resmi bayram günleri de dahil olmak üzere tüm tatil günleri belirtilmelidir.
Çocuğun velayet hakkının kime verileceğine ilişkin karar verildikten sonra eğitim, katkı, bakım için verilecek nafakanın miktarının ne olacağı durumuna karar verilmelidir. Çocuk ile ilgili olarak yapılacak düzenlemelerde diğer konularda olduğu gibi tarafların detaylı anlatımda bulunması gerekmektedir. Evlilik içinde edinilen malların paylaşımı konusunda uzlaşmaya karar verilmelidir. Bütün bu işlemler için hazırlanacak boşanma sözleşmesi için boşanma avukatından yardım alınmalıdır.
Her iki çiftin de ayrı olarak avukat tutma zorunluluğu yoktur, güvenilir avukat yardımıyla anlaşma hazırlanabilir ve anlaşmalı boşanma dilekçesi mahkemeye sunulabilir. Mal paylaşımına ilişkin alınacak ortak hükümde uzman avukat yardımıyla hazırlanan anlaşma, ileride geri dönülmez hukuki kaybın önüne geçecektir. Diğer bir husus da kira konusudur, aile konutu olarak kullanılan konutun kira sözleşmesinin boşanma sonrasında sözleşmeyi kimin üzerine alacağı konusunda madde eklenebilir.
Anlaşmalı boşanma ücreti ve masrafları da taraflar arasında protokole konu edilebilir. Masraf ödemesi yarı yarıya ya da sadece bir tarafa bırakılması yönünde kararlaştırılabilir.
Tazminat, evlilik birliğinin sona ermesi nedeniyle eşin kusurlu olan eşten zararını karşılaması adına talep ettiği haktır. Protokolde tazminat konusunda sözleşmede maddi ve manevi olarak belirtebilirler. Tazminatta miktarın tam olarak ne kadar olduğu sözleşmede belirtilmelidir. Bunun yanında taraflar arasında ceza davası var ve anlaşmalı boşanma ile birlikte taraflar bu davanın da sona ermesini istiyor ise karşılıklı olarak davadan feragat edileceğine dair protokol maddesine ekleme yapılabilir. Şüphesiz taraflar hakim önünde protokolü kabul etmesi sonrasında mahkemece diğer dosyalar için gerekli işlemleri yapabilecektir. Boşanma ve boşanmaya dayalı olan maddeler taraflarca kabul ederlerse ve mahkemece sözleşme onaylanırsa boşanma kararı verilir.
Boşanmaya dair bütün hususlar konuşulup ortak karara varıldıktan sonra anlaşmalı boşanma dilekçesi ile protokol hazırlanır. Eşlerden birisi davayı açabilir (davayı ilk kimin açacağı önemli değildir); anlaşmalı boşanma dilekçesi verildikten sonra diğer eş açılan davayı kabul ettiğine ilişkin beyanda bulunmalı ve protokol sunulmalıdır. Çiftlerin dosyaya sunduğu protokolde hukuka aykırı bir durum ve taleplerin tam olması halinde duruşma günü verilecektir. Sözleşme, hukuka aykırı hazırlanmışsa sözleşme düzeltilmesi gerekir ve hukuka uygun düzeltim gerçekleştiği vakit duruşma günü verilecektir.
Boşanma gerçekleştikten sonra gerekçeli kararının yazılması beklenir ve yazıldıktan sonra bu karar nüfus müdürlüğüne gönderilir. Bu prosedür yaklaşık 1 ay sürebilir.
Peki İstanbul’da anlaşmalı boşanma ne kadar sürer? Mahkemenin iş yoğunluğu fazla olduğundan 1,5 - 2 ay sürmektedir. Boşanma kararının verilmesinin ardından bir ay içerisinde gerekçeli hüküm yazılmak zorundadır. Gerekçeli kararın yazılmasından sonra bu karar çiftlere tebliğ edilecektir. Gerekçeli kararın eşlere tebliğ edilmesiyle yasal itiraz süreleri başlayacaktır. Karara taraflar yasal süre içerisinde itiraz etmezlerse evlilik kurumunun sona erdirilmesine yönelik karar kesinleşmiş olacaktır. Kararın kesinleşmesi sonrası 1 hafta içerisinde ilgili nüfus müdürlüğüne kesinleşme şerhi gönderilecektir.
En merak edilen konu anlaşmalı boşanma davaları ne kadar sürede sona erer? Gerekli evrakları hazırladıktan sonra mahkemeye başvurularak duruşma günü alınır. İş yoğunluğuna bağlı olarak on gün ile 1 ay arasında gün verecektir. Daha önce de belirtildiği gibi boşanma süreci tek celsede sonlanacaktır. Anlaşmalı boşanma davasının az bir zaman sürmüş olması nedeni ile çekişmeli boşanma davasından daha tercih edilir dava türüdür.
Anlaşmalı boşanmak için şartlardan birisi de evliliğin en az 1 yıl sürmesidir. Evliliği 1 yıl dolmayan çiftlerin bir celsede boşanması mümkün olmamaktadır. Anlaşmalı boşanma tercihiyle açılan dosyada, hakim öncelikle çiftlerin nikah tarihine bakmaktadır. Nikah tarihinden dava açılma tarihine kadar geçen süre 1 yıldan kısaysa anlaşmalı yoluyla boşanılamamaktadır.
Kararın kesinleşmesine kadar her iki eşin de cayma hakkı vardır. Eşlerden birisi veya ikisi protokolden dönme hakkı bulunmakta, duruşmada dahi anlaşmalı boşanma davası ile boşanmaktan vazgeçtiğini beyan edebilecektir.
Anlaşmalı boşanma adından da anlaşıldığı üzere anlaşmanın olması halinde gerçekleşen boşanmadır. Bu nedenle taraflardan birisinin anlaşmadan dönmesi halinde dava açılmış ise çekişmeli boşanma davasına dönecektir. Fakat eşlerden biri, dava açılmadan önce anlaşmalı boşanma yoluyla boşanmaktan vazgeçer ise diğer eş çekişmeli boşanma davası yoluyla boşanma davası açma yolunu tercih edecektir.
Eşler boşanma konusunda mutabık ise davanın kim tarafından açıldığının bir önemi bulunmamaktadır. Tarafların anlaştığı ve hükme dönüştürülmesi istenilen bir durum olduğundan davacı ya da davalı sıfatının bir önemi yoktur.
Tarafların "nafaka" konusunda anlaşmış olması halinde nafaka borçlusu ödemekle yükümlüdür. Kadın nafaka alır mı diye özellikle çok soru gelmektedir, tüm bu sorunun cevabı tarafların anlaşmasına bağlıdır.
Nafaka istenmemesi hususu anlaşmalı boşanma sonrası, nafaka türüne göre değişkenlik göstermektedir. Taraflar, yoksulluk nafakası konusunda talebi yok diye madde konulmuş ise davadan sonra yoksulluk nafakası talebinde bulunulamayacaktır. Nafaka talebi sadece iştirak nafakası için söz konusu olabilecektir.
Hukuk Muhakemeleri Kanunu'na uygun olarak düzenlenmeli tarafların boşanma konusunda mutabık olduğu ve imzalamış olduğu protokolün nüshasını sunmaları gerekmektedir.
Dava açan davacı eş, davasından feragat etme hakkı bulunmaktadır. Dosyasının görüldüğü mahkeme kalemine açmış olduğu davadan feragat ettiğine dair feragat dilekçesi sunarak davasını geri çekebilecektir.
Davadan feragat, vazgeçme karar kesinleşene kadar mümkündür. Kesin bir karar verilene kadar eşlerden birisinin veya her ikisinin vazgeçme hakkı vardır. Eşlerden birisinin anlaşmalıdan vazgeçip çekişmeli boşanma davası açma yoluna başvuruda bulunma hakkı bulunmaktadır.
Eğer eşiniz anlaşmalı boşanma yoluyla boşanmak istiyor ise sizin boşanmayı isteyip istemediğiniz bu noktada önemlidir. Siz de anlaşmalı boşanma ile boşanmak istiyor ve boşanmaya bağlı konularda anlaşmış iseniz protokol düzenleyerek başvuruda bulunabilirsiniz. Ancak siz boşanmak istemiyor ya da boşanmaya bağlı diğer unsurlarda anlaşamadıysanız çekişmeli boşanma davası açılacaktır.
Eş ölür iken hala resmi evli olarak sayılacağından sağ kalan eş, mirasçısı konumunda olacaktır. Evlilik eşin ölümü ile sona erecektir.
Anlaşmalı boşanma, süre kaybı yaşanılmaması adına avantajlı bir boşanma türü olarak görülmektedir. Eşlerin anlaşmalı boşanma işlemleri en fazla 1 ay kadar sürmekte ve her konuda uzlaşmış olunduğundan taraflar kısa sürede kendi normal hayatlarına daha çabucak dönebilmektedir. Çünkü çekişmeli boşanma davasında eşleri uzun bir süreç beklemekte, eşler her duruşma öncesi stres yaşamaktadır. Lakin anlaşmalı boşanma süreci kısa olduğundan eşler açısından daha avantajlı görünse de tarafların haklarını isteme konusunda uzlaşmış ise anlaşmalı boşanma davası açmalıdır.
Biran evvel boşanma sürecinin tamamlanması adına haklarından feragat eden eş, dava sonrasında yeniden dava açamayacağını bilmelidir. Boşanma ve boşanmaya bağlı konularda eşler anlaşmış ve hak kaybına uğramayacak ise elbette anlaşmalı boşanma yolunu seçmek daha mantıklı bir hareket olacaktır.
Anlaşmalı boşanma dosyalarında aile mahkemeleri görevlidir. Aile mahkemesinin kurulmadığı yerlerde de asliye hukuk mahkemesi görevlidir. Asliye hukuk ve aile mahkemesi sıfatıyla görev alabilecektir.
Boşanma davalarında yetkili mahkeme, her iki eşin dava açılma tarihinden geriye dönük olarak son 6 ay birlikte ikamet ettiği yerdir. Ancak eşlerin anlaşmalı boşanma davasında mutabık olduğu bir yer var ise davalarını o yer mahkemesinde de açarak boşanmalarını gerçekleştirebilecektir.
Her iki eş boşanma ve boşanmaya bağlı unsurlarsa mutabık ve düzenlenen protokol maddelerini kabul ediyor ise davayı eşlerden birisi açacaktır. Her iki eş davacı konumunda olamayacak, taraflardan birisi dava açacaktır. Diğer eş olan davalı ise boşanma davasına cevap olarak kendisinin de boşanmak istediğini, protokol maddelerinde mutabık olduğunu dile getirecektir.
Velayet hakkında çocuğun menfaati ve üstün yararını önceliklendirmektedir. Taraflar velayet konusunda anlaşmış olsa da çocuğun bakım ve gözetimi ihmal edilir veya çocuğun kişisel gelişimine olumsuzluk teşkil eden bir durum meydana geldiğinde velayetin değiştirilmesi davası görülebilecektir.
Anlaşmalı boşanma davasında eşya paylaşımı nasıl olur?
Taraflar ev eşyaları, gayrimenkul veya menkul malların paylaşımı konusunda anlaşır ise protokole maddelendirmelidirler. Gayrimenkul - taşınmaz devri, ev eşyalarının bölüşülmesi tarafların anlaşmasına göre detaylı bir şekilde yazılmalıdır. Anlaşmalı boşanma sonrası mal paylaşımı gerçekleşecek ise protokolde hangi tarihte devredileceği belirtilmelidir. İşte bu noktada anlaşmalı boşanma sonrası tapu devri nasıl olur sorusu devreye girecektir. Hangi tarihte yapılacağı ve devir masraflarının kim tarafından karşılanacağı mutlaka maddelendirilmelidir. Anlaşmalı boşanmada eşlerden birisi gelmezse protokol kabul edilmeyecek, sözleşme de geçerli olmayacaktır.
Anlaşmalı boşanma davasına her iki eş de duruşmaya girmek zorundadır. Avukatları olsa dahi girmek zorunludur. Hakim protokol maddelerini tek tek okuyacak ve her iki eşin madde üzerinde mutabık olup olmadığını, boşanmayı onaylayıp onaylamadığı sorulacaktır.
Anlaşmalı boşanmada hemen boşanılır mı soruları en sık karşılaşılan sorulardandır. Sürece dair her daim kesin ve net cevap beklenmektedir. Fakat bu tür dosyaların ne kadar süreceğini mahkemece süren iş yoğunluğu, adli tatile denk gelmesi, mahkeme gününün verilmesi gibi nedenler etkilemektedir. Kesin bir süre verilemez; fakat anlaşmalı boşanmalar genellikle 1 hafta ya da 15 gün içerisinde sona ermektedir. Anlaşmalı boşanmada istinaf süresi de bulunmaktadır, gerekçeli karara karşılık itiraz edilmez ise istinaf süresi olan 14 günün sonunda karar kesinleşmiş olacaktır.
Eşler yasal haklarını bilerek protokol düzenlemiş ve anlaşmalı boşanma yoluyla boşanmak istiyor ise süre kazanımı bakımından daha faydalıdır. Yalnız eşler boşanmaya bağlı unsurlarda anlaşamıyor ve anlaşmalı boşanmayla hakkını kaybedecek korkusu barındırıyor ise çekişmeli boşanma daha faydalı olacaktır.
Boşanma davası açılması ile birlikte eşler ayrı yaşama hakkına da sahip olacaktır. Boşanma davası açıldıktan sonra kadın veya erkek eş evden ayrılabilir.
Anlaşmalı boşanma davasının açılabilmesi için anlaşmalı boşanma protokolünde, her iki tarafın ıslak imzası gerekmektedir. Davacı eşe karşılık davalı da boşanma konusunda mutabık olduğunu dile getiren dilekçe sunumunu da yapabilecektir. Yalnız duruşmaya birlikte katılım gerekli olduğundan yurt dışından diğer eşin gelip katılması gerekmektedir.
Evlilik müessesesinin sona erdirilerek boşanma dosyası açarken mutlaka başvurma harcının ve peşin harcının yatırılması gerekmektedir. Aynı zamanda dosyaya gider avansı da yatırılmalıdır. Yalnızca bir duruşma sürdüğünden anlaşmalı boşanma ücreti çok tutmamaktadır.
Her iki çift de anlaşmalı boşanma yoluyla ayrılmak istediğine dair dilekçe sunmalı, ıslak imzalı sözleşme dosyaya eklenmelidir. Belgeler eklendikten sonra duruşma günü verilmekle birlikte, mahkemede çiftlerin anlaşmaya mutabık olduğunu belirtmelidir. Daha sonra kararın kesinleştirme süreci başlatılmalıdır.
Tarafların kimlikleri ve nüfus kayıt örnekleri yeterlidir. Dava açılırken kimlik fotokopisi sunulmalı ve duruşmaya kimlik ile gelinmelidir. Mahkeme tarafından dava açıldıktan sonra nüfus kayıt örneği çıkarılacaktır. Evlilik cüzdanına gerek olmayacaktır.
Taraflar boşanma davasını açtıktan sonra uzlaşma sağlar ve boşanma davasından feragat eder ise dava sona erecektir. Yalnız tarafların barışması sonrasında yeniden boşanma davası açmaya karar verilir ise herhangi bir zaman sınırlaması yoktur, istedikleri zaman dava açabilecektir.
Önemli olan kişilerin evlilik birliğinden gelen haklarını bilerek anlaşmalı boşanma protokolü düzenleyip düzenlemediğidir. Taraflar haklarını bilerek protokol düzenlemiş ve boşanma konusunda da uzlaşmış ise davacı ya da davalı olmasının bir önemi bulunmamaktadır.
Anlaşmalı boşanma dosyalarında verilen kararın kesinleşmesine kadar olan süreçte anlaşmalı boşanma isteğinden vazgeçmek mümkündür. Çiftlerden biri ya da her ikisi anlaşmalı boşanma talebinden kararın kesinleşmesine kadar anlaşmalı boşanmaktan vazgeçebilir. Böylelikle anlaşmalı boşanmanın çekişmeli hale gelmesi gerçekleşmiş olacaktır.
Anlaşmalı boşanma davalarında her iki eşin avukatı olsa dahi duruşmaya katılım zorunludur. Hakim tarafların imzalamış olduğu protokol maddeleri üzerinden tek tek okuyarak mutabık olup olmadıklarını soracaktır. Bu nedenle taraflardan birisinin vesayet altında olması ve vasinin duruşmaya katılarak boşanma konusunda iradesini açıklaması geçerli olmayacaktır.
Çiftler dosya açtıktan sonra anlaşmalı boşanma sözleşmesine uyum gösteremez, mutabık kalamazsa dosya süreci uzayacaktır. Mahkemenin iş yoğunluğu ve adli tatile girme durumu davanın uzamasına neden olacaktır.
Hakimin tarafsızlığını şüpheye düşürecek nedenlerin olması nedeniyle taraflardan birisinin ret başvurusunda bulunacağı veya hakimin bizzat çekileceği durumlardır. Anlaşmalı boşanma davalarında uygulamada hakimin reddi neredeyse hiç görülmemektedir. Ancak eşlerden birisi hakimin tarafsızlığına dair şüphede bulunur ise hakimin reddini talep edebilme hakkına sahiptir.
Her iki tarafa boşanmada mutabık olup olmadığı, ayrıca protokol maddesinde belirtilen durumların kabul edilip edilmediği sorulacaktır. Anlaşmalı boşanma olduğundan tarafların protokol maddelerinde mutabık olup olmadığından emin olduktan sonra duruşma sonlandırılacaktır.
Çekişmeli boşanmada davası devam ederken tarafların her ikisi boşanmak ister veya boşanmaya bağlı olan konularda uzlaşır ise mahkeme dosyasına boşanma protokolünü sunarak anlaşmalı boşanma davasına çevirebilirler.
Anlaşmalı boşanma talepli dosya dilekçesi ve çiftlerin ıslak imza ile imzaladığı anlaşmalı boşanma sözleşmesine ekleyerek dava açılabilir. Avukatla dosyayı yürütülecekse boşanma vekaletnamesinin de çıkarılması gerekmektedir.
Anlaşmalı boşanmanın çekişmeli boşanmaya dönüşmesi mümkündür. Çiftlerden birisi ya da her ikisi anlaşmalı boşanma sözleşmesinde anlaşamaz, boşanma durumunun kesinleşmesine kadar anlaşmalı boşanmadan vazgeçer ya da itiraz ederek, evlilik kurumunu sonlandırmaktan vazgeçerse çekişmeli boşanmaya dönecektir.
Eşler duruşmada anlaşmalı boşanmada ve maddelerinde mutabık olduğunu mahkeme tarafından duruşma tutanağına yazılacaktır. Anlaşmalı boşanma davasında kararın kesinleşmesi süreci için hakimin yazdığı gerekçeli karar çiftlere tebliğ edilecektir. Tebliğinden itibaren yasal süre içerisinde itiraz edilmezse boşanma kesinleşecektir.
Yurt dışında yaşayan veya yabancı uyruklu olan eşlerin bulunduğu ülkenin hukuki düzenine göre anlaşmalı boşanma olup olmadığına dair o ülkenin mevzuatını bilen avukattan danışarak öğrenmelerini tavsiye etmekteyiz. Her ülkenin hukuki düzeni farklı olduğundan o ülkenin mevzuatını bilen ve o ülkeye bağlı olarak çalışan avukattan bilgi alınmalıdır.
Eşlerin farklı şehirlerde yaşamış olması anlaşmalı boşanma dava açmasına engel değildir. Her iki eşin mutabık olduğu yerde dava açılabilir, ancak nerede açılır ise açılsın duruşmada her iki eş de bulunmalıdır.
Müddei, anlaşmalı boşanma yoluyla ayrılmak istediğini belirten eşlerin kısa bir dilekçe yazması gerekir. Anlaşmalı boşanma dilekçe örneği arayıp onun üzerinden düzenlemek uygun olmayabilir, dilekçe mutlaka Hukuk Muhakemeleri Kanununa uygun olmalı, dilekçe ekinde de ıslak imzalı sözleşme de eklenmelidir.
Anlaşmalı boşanma protokolü hakim tarafından okunacak ve boşanma konusunda mutabık olup olmadığı sorulacaktır. Bu nedenle duruşmaya tarafların gelmesi zorunluluğu bulunmaktadır. Gelmediği vakit boşanma kararı verilmeyecektir.
Türkiye Barolar Birliği tarafından her yıl Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi yayınlanmaktadır. Avukatlar dosyanın konusu ve değerine göre tarifenin altında belirtilen ücretten daha düşük ücret alamamaktadır. Anlaşmalı boşanma için belirtilen anlaşmalı boşanma ücreti asgari ücretin altında ücret alınamayacak, üzerinde vekalet ücreti belirlenebilecektir.
Dava açma işlemi fiziki, elden gerçekleşecek ise hafta içi adliyeye başvuruda bulunmaya gidilebilir. Ancak avukat aracılığıyla boşanma davası açılacak ise hafta sonu da olsa avukat, UYAP üzerinden dava açılabilecektir.
Tarafların anlaşmalı boşanma duruşması sona erdikten sonra mahkemenin gerekçeli kararı yazıp yazmadığını ve kendi adreslerine tebligat çıkarıp çıkarmadıklarını kararı kesinleştirme adına takip etmesi gerekmektedir. Eğer vekilleri bulunuyor ise zaten avukatları UYAP üzerinden kontrol sağlayacaktır. Yalnız avukatları yok ise kendileri UYAP Vatandaş Portalı üzerinden dosya sorgulama bölümünden takipte bulunabilir.
Adli tatil süresi, her yıl 20 Temmuz ile 31 Ağustos arasındadır. Bu süre içerisinde dava açılması mümkündür. Nöbetçi mahkeme tarafından anlaşmalı boşanma davaları adına karar verilmektedir. Her iki eş duruşmaya katılmak zorundadır.
Uygulamada sıklıkla anlaşmalı boşanmada eşler tek bir avukata başvurmakta ve protokol ile dilekçeler aşamasında tek avukatın vekillik hizmetinden yararlanmaktadır. Her ne kadar tek bir avukat aracılığıyla vekillik hizmeti alınsa da her iki eşin avukatı olarak hizmet veremeyecektir, bu durum Avukatlık Meslek Kurallarına uygun değildir. Avukat, yararı çatışan kimseleri temsil etmeme kuralı ile bağlıdır.
Boşanma iki türdür; birinci tür çekişmeli, ikinci tür ise anlaşmalı boşanmadır. Anlaşmalı boşanma davası, bir celsede boşanma davası olarak da bilinmektedir. Anlaşmalı boşanma davası dışında bir oturum süren boşanma davası türü yoktur.
Anlaşmalı boşanma yoluyla boşanan çiftlerin yeniden evlendikten sonra tekrardan anlaşmalı boşanma yoluna başvurulabilir. Yalnız eşlerin resmi nikah tarihinden itibaren 1 yılın dolmuş olması ve boşanma ile boşanmaya bağlı unsurlarda mutabık olmaları gerekmektedir.
Çekişmeli boşanma da olsa anlaşmalı boşanma da olsa davada, her iki eş karşılıklı yani birbirine karşı bulunan bir konumda olacaktır. O halde anlaşmalı boşanmada her iki eş boşanmak istediğinden karşılıklı boşanma anlamına geliyor denilebilir.
Eşler, boşanmak için Anadolu Yakasında bulunan adliyelerden birisine başvurabilecektir. İkametgahına yakın olan Beykoz, Üsküdar veya Anadolu Adliyesi'ne (Kartal) başvuruda bulunabilecektir.
Davayı Avrupa Yakasında açmak isteyen eşler Gaziosmanpaşa, Küçükçekmece, Büyükçekmece, İstanbul (Çağlayan), Sultanbeyli, Bakırköy Adliyesinden birisine başvuruda bulunabilir.
Bakırköy Adalet Sarayı’nda dava açılabilecektir. Hukuk tevzi bürosuna başvuruda bulunarak hazırlanan belgeleri sunabilecektir.
Şişli, İstanbul Çağlayan Adliyesine bağlıdır. Bu nedenle İstanbul Çağlayan Adliyesinden dava açmak için hukuk tevzi bürosuna başvuruda bulunmalıdır.
Kartal, İstanbul Anadolu Adliyesine bağlıdır. Kartal’da ikamet eden bir kimse dava açmak için adliyenin hukuk tevzi bürosuna başvurmalıdır.
Eşlerin müşterek çocuğu var ise anne, çocuğun velayet hakkını alabilir. Velayet hakkının anneye verilmesi halinde, babadan çocuk adına iştirak nafakası talebinde bulunabilecektir. Anlaşmalı boşanma protokolü metninde kişisel ilişki günleri de ayrıca düzenlenmelidir.
Eşten yoksulluk nafakası talebinde bulunabilir, aylık olarak belli bir miktarda nafaka alabilecektir. Bunun yanında boşanma nedeniyle maddi- manevi zarar gören kadın, eşinden tazminat talebinde de bulunabilir. Tüm bunlar için eşler mutabık olmalı ve protokol maddesinde düzenlemelidir.
Anlaşmalı boşanma davası süresi, genellikle kısa sürmekte en fazla 1 aya kadar süreci bulunmaktadır. Mahkemelerin iş yoğunluğuna ve dosya yüküne göre değişkenlik göstermekte, bu nedenle kesin bir süre verilememektedir. İstanbul’daki dava dosya yoğunluğu da fazladır; fakat her mahkemeye göre değişkenlik göstermektedir. Kesin bir süre bu nedenle verilememektedir.
Tarafların anlaşmalı boşanma konusunda mutabık olması ve protokolde uzlaşması sonrasında eşlerden birisinin eşine mesajla hakaret etmesi halinde eş, çekişmeli boşanma davası ile boşanmak isteyebilir. Anlaşmalı boşanma davasından verilen kararın kesinleşmesine kadar çekişmeli boşanma davası yönünde karar verilmesini isteyebilecektir.
Tensip zaptı, mahkeme tarafından dava açıldıktan sonra hazırlanan belgedir. Bu belge, duruşma tarihinin belirlendiği ve hakimin dosyayı incelediğini belirten bir tutanaktır. Anlaşmalı boşanma davası açıldıktan sonra hazırlanan tensip zaptı ile duruşma günü ve mahkeme tarafından nasıl işlemler yapılacağını gösterir belgenin hazırlandığı anlamına gelmektedir.
Anlaşmalı boşanmadan sonraki süreç, protokol maddeleri uygulanacak durumda olup anlaşmalı boşanmaya uymama halinde protokole uymayan taraf yaptırımlarla karşılaşacaktır. Örneğin taraflar anlaşmalı boşanmada nafaka miktarı hususunda anlaşmış; fakat eski eş bu miktarı ödemez ya da eksik öder ise eski eşe nafaka borcu nedeniyle icra takibi başlatabilecektir. Ya da anlaşmalı boşanmadan sonra manevi tazminat ödemesi için protokol maddesinde detaylı bir şekilde belirtilmiş, ödeme gününde hiçbir ödeme yapılmamış ise yine icra takibi başlatılabilir.
Öncelikle mahkemenin vermiş olduğu kararın kesinleşme işlemlerinin tamamlanması gerekmektedir. Anlaşmalı boşanmada temyiz başvurusu yok veya temyizden feragat var ise kararın kesinleşmesi sonrasında mahkeme, ilgili nüfus müdürlüğüne boşanma kararını bildirecektir. Akabinde nüfusa gidilerek kimlik değişimi yapılabilir; fakat mutlaka kararın kesinleşip nüfusa bildirimin yapılıp yapılmadığının öğrenilmesi gerekmektedir.
Evliliğin sona ermesi yalnızca dava ile mümkündür, mahkemelerde gerçekleştirilmektedir. Konsoloslukta boşanma mümkün değildir. Ayrıca anlaşmalı boşanma protokolü noterden yapılır mı sorusu çok fazla gelmektedir, şekil şartı bulunmamaktadır. Noterden protokol ya da sözleşme düzenleme şartı yoktur.
Her iki eş yasal haklarına dair uzlaşmış ve evlilik birliğinden gelen hakları konusunda bilinçli hareket ederek boşanma işlemini gerçekleştirmiş ise anlaşmalı boşanmada herhangi bir dezavantaj olmayacaktır. Ancak eşlerden birisi veya her ikisi, biran evvel boşanmak amacıyla bir avukattan yardım almadan nafaka, velayet, tazminat, mal paylaşımı gibi konularda protokol düzenler ise geri dönülmez hukuki kayıplara gebe olacaktır. Hukuki görüş ve bilince sahip olunmadan açılan her dava sakıncalıdır.
Caizlik, hukuka uygun bir durum değildir. Anlaşmalı boşanmanın caiz olup olmadığı konusu hukuki bir konu değildir. Anlaşmalı boşanma caizliğinin, dini bir konu olup hukukla bir ilgisi yoktur.